Nghệ An: Sắp bị cưỡng chế, ngư dân nuôi cá lồng kêu cứu!

 Từ năm 2009 đến nay hàng chục hộ dân trên địa bàn phường Nghi Tân, Nghi Thủy - TX. Cửa Lò và xã Nghi Thiết - huyện Nghi Lộc (tỉnh Nghệ An) đã vay vốn từ nhà băng đầu tư lồng bè nuôi cá nước mặn nằm trong thủy diện của Cảng Cửa Lò. Đã bốn năm làm ăn có lãi, giải quyết việc làm cho sao thanh niên thất nghiệp từ những chiếc lồng cá này. Nhưng đùng một cái, UBND Thị xã Cửa Lò đã tính phương án cưỡng chế, túa các lồng cá này ra khỏi khu vực Cảng Cửa Lò dù biết rằng sẽ đẩy các hộ nuôi lồng cá trên vào cảnh khốn cùng… 

Đứng từ cầu tàu nhìn ra thủy diện của Cảng Cửa Lò  Dân lồng cá kêu cứu!   Theo một số hộ dân nuôi lồng cá ở phường Nghi Tân, Nghi Thủy cho biết, trước khi kéo lồng cá ra biển để khai triển nuôi thí điểm ban sơ thì các hộ dân trên đã được tập huấn, học hỏi cách nuôi cá biển trong lồng và được UBND các phường trên cho phép. Sau khi được tập huấn cách nuôi, bà con đã bạo dạn vay vốn từ các nhà băng để khai triển dựng bè, mua con giống kéo lồng ra biển thuộc thủy diện của Cảng Cửa Lò để nuôi các loại cá chim, cá vược, cá hồng Mỹ và cá giò… Theo tìm hiểu từ năm 2009 đến nay, từ một đôi hộ nuôi thí điểm ban sơ, đến nay đã toàn khu vực phát triển lên 52 cụm lồng với hàng trăm lồng nuôi cá các loại, trong đó hai phường Nghi Thủy, Nghi Tân có 43 cụm lồng và xã Nghi Thiết có 9 cụm lồng. Theo nhiều hộ dân nuôi cá lồng bè cho biết, mỗi cụm lồng cá nuôi người dân phải bỏ số vốn đầu tư ban sơ là từ 300 - 400 triệu đồng, vì số tiền quá lớn nhiều hộ chung nhau và phải vay tiền tài nhà băng để đầu tư. Mỗi năm nếu hộ nào tận dụng tốt sẽ nuôi được 2 vụ cá, thu hoạch bình quân từ 30% đến 50% giá trị ban sơ bỏ ra. Được biết khi nuôi cá lồng ở thủy diện Cảng Cửa lò cá lớn nhanh mỗi con có trọng lượng từ 1,2 kg - 2kg tùy loại (nuôi từ 4 đến 5 tháng), giá bán trên thị trường từ 150 - 250 ngàn đồng/kg (tùy loại cá). Mô hình nuôi cá lồng đã mở ra một hướng đi mới giúp người dân vươn lên thoát nghèo từ chuyển đổi nghề đánh bắt xa bờ sang nuôi trồng thủy, hải sản; đáp ứng nhu cầu càng ngày càng cao của khách du lịch song song từng bước phát huy thế mạnh kinh tế biển trên tại địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả kinh tế mà các lồng cá mang lại, việc phát triển nghề nuôi cá lồng trên biển Cửa Lò ban sơ đó miêu tả những vướng mắc khó tháo gỡ. Do người dân nuôi tự phát, nên việc phát triển lồng nuôi cá tăng nhanh, phần lớn lồng nuôi cá của bà con ngư gia đều neo đậu lấn sâu vào khu vực trong phao giới hạn khuôn khổ thủy diện luồng của Cảng Cửa Lò gây khó khăn, làm mất an toàn hàng hải cho các tàu trong nước và nước ngoài khi ra vào Cảng Cửa Lò. Trước thực trạng trên đầu năm 2012, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đã có công văn nhắc nhỏm các hộ nuôi cá lồng tại khu vực Cảng Cửa Lò, nhằm chỉ dẫn bà con thực hành đúng chỉ giới, phát triển nghề nuôi cá lồng vững bền để phát triển kinh tế không làm ảnh hưởng tới các hoạt động liên lạc đường thủy. Đến ngày 16/3/2012 Cảng vụ Hàng hải Nghệ An kết hợp với UBND Thị xã và UBND các phường đã tiến hành định vị và thả mốc chỉ giới chuồng chồ an toàn hàng hải. Qua đó, xác định 37 lồng nuôi (Nghi Tân 5 lồng, Nghi Thủy 32 lồng) nằm trong thủy diện của Cảng Cửa lò nên buộc phải di dời, tháo dở. Cảng vụ Hàng hải kết hợp cùng chính quyền đã tiến hành lập biên bản từng hộ nuôi cá lồng vi phạm và đề nghị các chủ lồng cá phải di dời trước ngày 30/3/2012. Tuy nhiên, khi ra quyết định trên cũng là thời đoạn cá lồng của các hộ dân đang trong thời kỳ phát triển chỉ còn ít tháng nữa là đến kỳ thu hoạch nên nếu di dời sẽ gây tổn thất cao cho các hộ dân. vì thế, ngày 29/3/2012, UBND thị xã Cửa Lò đã có Công văn số 244/UBND-KT yêu cầu UBND tỉnh coi xét tạo điều kiện cho quần chúng. # nuôi tại chỗ đến hết vụ. UBND thị xã sẽ cùng với các ngành chức năng chỉ đạo bà con ký cam kết sau vụ nuôi chậm nhất đến ngày 30/7/2012 phải di dời ra khỏi khu vực thủy diện Cảng Cửa Lò và không tái vi phạm nữa.  Những chiếc lồng cá chỉ cách cầu tàu của cảng Cửa Lò chừng 200m.  Sau khi tiếp thu công văn yêu cầu của UBND thị xã, ngày 6/4/2012, UBND tỉnh đã có công văn số 2022/UBND-CN đồng ý cho các hộ dân nuôi cá lồng thu hoạch hết vụ, với điều kiện UBND thị xã phải chỉ đạo các hộ dân cam kết và đảm bảo di dời tuốt hệ thống nuôi cá lồng ra khỏi khu vực thủy diện Cảng Cửa Lò trước ngày 30/7/2012 và không tái vi phạm. Trong thời kì này, UBND thị xã chịu bổn phận cùng Cảng vụ Hàng hải chỉ đạo các hộ dân thả lồng cá nuôi vào bờ để bảo đảm không ảnh hưởng đến các hoạt động liên lạc đường thủy.  Cần lắm một làng nghề cá lồng   Tuy nhiên từ thời khắc đó đến nay đã gần 1 năm, UBND Thị xã, cùng Cảng vụ Hàng hải không giải quyết dứt điểm vấn đề UBND tỉnh nêu. Sau khi thu hoạch xong vụ hậu 30/7/2012, các hộ dân cá lồng nơi đây lại tiếp đầu tư tiền vốn, con giống tai nuôi vụ mới từ đó đến nay mà không có sự nhắc nhỏm của các cấp có thẩm quyền. Hơn nữa theo tìm hiểu của phóng viên sau khi có bản cam kết giữa UBND Thị xã và bà con ngư gia thì được biết hầu như chơi có hô dân nào đồng ý ký vào bản cam kết nói trên. Trước thực trạng chuẩn bị cưỡng chế di dời các lồng cá của bà con, ngày 22/4/2013, ông Lê Minh Thông - chủ toạ UBND Thị xã Cửa Lò đã có buổi xúc tiếp với các hộ dân nuôi lồng cả ở xa Nghi Thủy. Tại buổi xúc tiếp ước vọng của các hộ dân là vẫn được tiếp nuôi lồng cá trong thủy diện của Cảng Cửa Lò nhưng vẫn đảm bảo an ninh hàng hải. “Bởi từ năm 2009 đến nay ngươi nhân dân tôi nuôi bè cá ở đây không hề gây ảnh hưởng đến tàu thuyền cập cảng, hơn nưa chung tôi đã nuôi trong cầu phao của Cảng chứ có cản ngăn hay gây tai nạn với tàu thuyền cập cảng đâu…” ông Võ Văn Tân, khối 4, phường Nghi Thủy một trong những hộ nuôi cá lồng cho biết. Hơn nữa, vụ việc chính quyền chuẩn bị cưỡng chế lồng bè gây hoang mang cho hàng chục hộ dân nơi đây: “Được biết khi chính quyền chuẩn bị cưỡng chế lồng cá, các hộ nhân dân tôi rất hoang mang lo lắng, bỡi vốn chúng tôi bỏ ra là nhà của, tài sản mà gia đình chúng tôi thế chấp vay ngân hàng, con em chúng tôi từ nay không biết phải làm gì để ăn khi đầu tư tàu thuyền đánh bắt xa bờ thì số vốn bỏ ra là hết sức lớn, người dân càng nghèo nay lai càng nghèo hơn” ông Lê Viết Xuân, hộ nuôi cá lồng ở phường Nghi Thủy giải bày. Được biết lãnh hải ở Cửa Lò chỉ có khu vược thủy diện của Cảng Cửa lò mới có thế nuôi cá được, còn các chỗ khác không thể nuôi vì theo bà con nguồn nước ở thường nguồn hết sức ô nhiễm. Trước hoài vọng chính đáng của người dân, đồng chí Lê Minh Thông- Chủ tịch UBND thị xã Cửa Lò cho biết UBND Thị xã cũng các hộ dân nuôi cá lồng ở khu vực thị xã Cửa Lò cũng thống nhất ý kiến là kiến nghi lên UBND tỉnh để tìm phương án giải quyết hiệp nhất nhằm không để người dân mất công ăn việc làm, đồng thời cảng Cửa Lò cũng không bị ảnh hưởng của các lồng cá nơi đây.  Cảnh Thắng